गुरुवार, 27 जून 2024

સાયન્સમાં સુપર પાડપાવર હોવું જરૂરી છે

તંત્રીલેખ 
સાયન્સમાં સુપર પાવર બનવું જરૂરી

+++++++++
સમુદ્રના પાણીમાંથી વીજળી ઉત્પન્ન કરવાની વાત વર્ષોથી થઈ રહી છે પરંતુ આ બાબતમાં આપણે હજુ આગળ વધ્યા નથી. વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે ખંભાતના અખાત ભરતી અને ઓટમાંથી વીજળી ઉત્પન્ન થઈ શકે તેવી સો ટકા શક્યતા છે.આમ છતાં આ બાબતમાં કોઈ ઇનોવેશન આપણા દેશમાં થયું નથી. જ્યારે ચીને સમુદ્રના પાણીમાંથી હાઈડ્રોજન છૂટો પાડવાની રીત શોધી કાઢી છે અને તેનો ઉપયોગ પણ થઈ રહ્યો છે. કોઈપણ દેશ સુપર પાવર ત્યારે જ બની શકે જ્યારે તે એપ્લાઇડ રિસર્ચમાં સૌથી આગળ હોય. આ બાબતમાં અમેરિકા કરતા પણ ચીન સૌથી આગળ છે.
2003માં અમેરિકાએ ચીનની સરખામણી 20 ગણા વધુ શ્રેષ્ઠ કક્ષાના રિસર્ચ પેપર પ્રસ્તુત કર્યા હતા. 2013માં અમેરિકાએ ચારગણા વધુ ટોપ પેપર બનાવ્યા હતા, પરંતુ 2022માં ચીને અમેરિકા અને યુરોપને પાછળ રાખી દીધા છે.
રિસર્ચ પેપરોના ટોપ રેન્કિંગના નેચર ઈન્ડેક્સમાં 2014માંચીન બીજા સ્થાને હતું જ્યારે 2023માં તે ટોપ પર પહોંચી ગયું છે.
રિસર્ચ ડેવલપમેન્ટ પાછળ ચીનનો ખર્ચ વર્ષ 2000 પછી 16 ગણો વધ્યો છે. છતાં 2021માં ચીનના રૂ.55 લાખ કરોડની તુલનામાં અમેરિકાએ રિસર્ચ પાછળ રૂ.67 લાખ કરોડ ખર્ચ્યા હતા.
ફિઝિક્સ, કેમિસ્ટ્રી અને પાકનું ઉત્પાદન વધારવામાં ચીનના વિજ્ઞાનીઓની અનોખી સિદ્ધિ મેળવી છે આ બાબતમાં સરકારનું વલણ સ્પષ્ટ છે 
ચીનમાં સત્તાધારી કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી અને અમેરિકાનું સુરક્ષા વિભાગ ઓછામાં ઓછું એક બાબતે સહમત છે કે, દુનિયામાં આર્થિક અને સૈનિક શ્રેષ્ઠતાનું રહસ્ય ઈનોવેશનમાં છુપાયેલું છે. ચીનના રાષ્ટ્રપતિ જિનપિંગને આશા છે કે, તેમનો દેશ સાયન્સ અને ટેક્નોલોજી બાબતે અમેરિકાને પાછળ રાખી દેશે. બીજી તરફ અમેરિકા નિકાસ પર નિયંત્રણ અને પ્રતિબંધોની મદદથી ચીનને ટેક્નોલોજી બાબતે આગળ વધતું અટકાવવાના પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. જોકે, ચીન હવે દુનિયાનું સાયન્ટિફિક સુપરપાવર બની ગયું છે. તેના વિજ્ઞાનીઓએ ખાસ કરીને કેમિસ્ટ્રી, ફિઝિક્સ અને મટીરિયલ સાયન્સમાં દુનિયાનું સર્વશ્રેષ્ઠ સંશોધન કર્યું છે.
ચીનના વિજ્ઞાનીઓ દુનિયાના જાણીતા વિજ્ઞાન મેગેઝિનોમાં અમેરિકા અને યુરોપના વિજ્ઞાનીઓ કરતાં વધુ રિસર્ચ પેપર પ્રસ્તુત કરે છે. તેમના રિસર્ચના ઉદાહરણ વધુ ટાંકવામાં આવે છે. સિંગહુઆ અને ઝેજિયાંગ યુનિવર્સિટીમાં મેસાચુસેટ્સ ટેક્નોલોજી ઈન્સ્ટિટ્યુટની જેમ આધુનિક રિસર્ચ ચાલી રહ્યાં છે. વર્ષો સુધી પશ્ચિમના દેશો ચીનની મ ટેક્નોલોજીની મજાક ઉડાવતા હતા, પરંતુ છેલ્લાં અ કેટલાક દાયકામાં ચીને પશ્ચિમના દેશોની ક ટેક્નોલોજી કરીને ઝડપી પ્રગતિ કરી છે. જોકે, છ નબળી ક્વોલિટીના રિસર્ચ પેપરોને કારણે તેના સાયન્સને એટલું સન્માન મળતું નથી.
ચીનની પ્રયોગશાળાઓમાં સુપરકમ્પ્યૂટરો, ક હાઈ એનર્જી ડિટેક્ટર અને ક્રાયોજેનિક છે ઈલેક્ટ્રોન માઈક્રોસ્કોપ સહિત અતિ આધુનિક ૯ સાધન છે. જે યુરો- અમેરિકાની લેબની ટક્કર લે તેવા નથી, પરંતુ ફાયદાકારક જરૂર છે. ચીન પાસે ભરપૂર ટેલેન્ટ છે. પશ્ચિમના દેશોમાં કામ કરી ચૂકેલા સંશોધકો હવે ચીનમાં પરત ફર્યા છે. ચીન મોટાપાયે વિજ્ઞાનીઓને તાલીમ આપી રહ્યું છે. દુનિયાના સૌથી ટોચના આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ રિસર્ચરોમાંથી
અનેક લોકોએ પોતાની પ્રથમ ડિગ્રી અમેરિકાની જેમ ચીનમાંથી મેળવી છે.
કોમર્શિયલ ઈનોવેશનમાં પણ ચીને જૂની માન્યતાઓ બદલી નાખી છે. તેની બેટરીઓ અને ઈલેક્ટ્રિક વાહન સસ્તા હોવા છતાં હાઈ ક્વોલિટીનાં છે. અનેક ક્ષેત્રોમાં આગળ વધવા છતાં ચીન ટેક્નોલોજી બાબતે દુનિયામાં મોટી તાકાત નથી. ચીનના કૃષિ વિજ્ઞાનીઓએ ચોખા, જાડા અનાજનું અનેકગણું ઉત્પાદન કર્યું છે. તેની સોલર પેનલ ઠેર-ઠેર જોવા મળે છે. જોકે, ચીન દ્વારા ઈનોવેશનનો ઉપયોગ લશ્કરી ક્ષેત્રે કરાય તો સમસ્યાઓ પણ પેદા કરી શકે છે. ક્વાન્ટમ કમ્યૂટિંગ કે હાઈપરસોનિક હથિયારો વડે ચીન ખૂબ જ શક્તિશાળી બની જશે. અમેરિકાએ હવે પ્રતિબંધ મૂકીને ડેટા, ટેલેન્ટ, આઈડિયા સુધીની પહોંચ મર્યાદિત કરી છે. આમ અન્ય દેશોને મુકાબલે ચીનની સરકાર ઇનોવેશનને સૌથી વધુ મહત્વ આપે છે વિજ્ઞાન ની અંદર નવા નવા સંશોધનો રાષ્ટ્રને સર્વોપરી બનાવે છે જે રાષ્ટ્ર વૈજ્ઞાનિક સંશોધનોને મહત્વ નથી આપતું તે પાછળ ધકેલાઈ જાય છે આની બરોબર સામે તાલીબાન જેવા મુસ્લિમ રાષ્ટ્ર વૈજ્ઞાનિક સંશોધનોને મહત્વ આપતા નથી. પરિણામે તે પ્રગતિ કરી શક્યા નથી ધર્મ જનુન થી પ્રગતિ થઈ શકે નહીં માત્ર પિચ્છેર થાય છે ચીન સુપર પાવર બન્યું છે કારણ કે તે વૈજ્ઞાનિક રિસર્ચને સૌથી વધુ મહત્વ આપે છે. આપણે પણ જો સર્વોપરી બનવું હોય તો વૈજ્ઞાનિક રિસર્ચને સૌથી વધારે મહત્વ આપવું અત્યંત જરૂરી છે.આપણા દેશમાં જે કંઈ નવું સંશોધન કરે છે તેના ઉત્સાહને તોડી નાખવામાં આવે છે.અભણ માણસ પણ ઇનોવેટિવ કાર્ય કરી શકે છે. પરંતુ આપણા દેશમાં તેને મહત્વ આપવામાં આવતું નથી પરંતુ તેનો જ્ઞાનનો લાભ હોશિયાર લોકો લઈ જાય છે. અને જે ઇનોવેટિવ છે તેની કોઈ કદર થતી નથી આથી આપણો દેશ જેટલો આગળ વધવો જોઈએ તેટલો આગળ વધી શકતો નથી તેને કારણે જ આપણા બુદ્ધિજીવીઓ વૈજ્ઞાનિકો અમેરિકા જેવા દેશમાં જાય છે અને સમૃદ્ધિના શિખર સર કરે છે જે ઇનોવેટિવ છે તેની કદર જ્યારે થશે ત્યારે દુનિયાની કોઈ તાકાત આપણા દેશને હરાવી નહીં શકે 
સુરેશ ભટ્ટ


સાત કંપનીઓને કારણે અમેરિકા સર્વોપરી છે

પ્રાસંગિક


સાત દિગ્ગજ કંપનીઓએ અમેરિકાને સર્વોપરીતા આપી અને સ્ટોક માર્કેટ ને ટોપ પર પહોંચાડી દીધું

+++++

અમેરિકામાં વિશ્વની સાત મોટી કંપનીઓ આવેલી છે જેને કારણે અમેરિકા આજે વિશ્વમાં સર્વોપરી છે આ સાત કંપનીઓનો જગતમાં દબદબો છે આ ઉપરાંત અમેરિકા સમાજમાં વોરેન બફેટ જેવા જે ધન કુબેરો છે તે અમેરિકાના આર્થિક જગતના આધાર સ્તંભ છે. અમેરિકાનો સૌથી મોટો આધાર સ્થંભ તેનો ઇનોવેટિવ વર્ક ફોર્સ છે.

અને આના કારણે જ અમેરિકાનું સ્ટોક માર્કેટ વિશ્વને લીડ કરે છે. આથી ડોલરનો દબદબો છે.

++++++++


અમેરિકાની પ્રગતિનો આધાર તેના સાયન્ટિફિક રિસર્ચ પર આધારિત છે વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીમાં તે ચીન પછી બીજા ક્રમે આવે છે જ્યારે ભારત તેનાથી પાછળ છે પરંતુ ભારત વિશ્વનું સૌથી મોટું બજાર હોવાથી ભારતનું મહત્વ વિશ્વ ની અંદર સૌથી વધુ છે તે અમેરિકા અને ચીન પણ જાણે છે.

અમેરિકાના વિકાસની પાછળ સાત મોટી જાયન્ટ કંપનીઓનો મહત્તમ ફાળો છે આ સાત કંપનીઓ નો વિશ્વમાં દબદબો છે

ગત એક વર્ષમાં, મેગ્નિફિસન્ટ સેવન એટલે કે સાત [ મોટી ટેક કંપનીઓ આલ્ફાબેટ, એમેઝોન, એપલ, મેટા, માઈક્રોસોફ્ટ, એનવીડિયા અને ટેસ્લાનો આકાર સરેરાશ 80 ટકા વધી ગયો છે. આ સમયમાં ૨ અમેરિકાના શેર બજારની કુલ વૃદ્ધિમાં તેમનું અડધાથી તા વધુ યોગદાન રહ્યું છે. જ્યારે અમેરિકામાં જાહેરમાં 3 વેપાર કરનારા 4700 મીડિયન શેર ડાઉન છે, જે  અસામાન્ય રીતે કેન્દ્રિકૃત રિટર્ન્સની સ્ટોરી છે, જે  એઆઈ સંબંધિત કોઈ પણ શેર માટે વધતા ઉન્માદ પર આધારિત છે. આ કેટલું અસામાન્ય છે, તેનો અંદાજ લગાવવા માટે ધ્યાન આપો કે ભૂતકાળમાં અમેરિકામાં જ્યાં મોટા શેર સર્વશ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરતા હતા, ત્યાં નાના શેરને નુકસાન પહોંચાડતા ન હતા. 1970ના દાયકાની શરૂઆત અને પછી 90ના દાયકાના અંતમાં, સ્મોલ કેપ્સે બેવડા અંકમાં વાર્ષિક રિટર્ન આપ્યા અને બીજા ઉભરતાં બજાર સાથે તેમના નસીબમાં પણ ઉછાળો આવતો રહ્યો. જોકે, હવે નાનાને કોઈ પુછનાર

રહ્યું નથી. તેનાથી વિરુદ્ધ ભારતનું બુલ માર્કેટ વ્યાપકતા પર આધારિત એક ક્લાસિક છે. શેર બજારનો ફાયદો બધા ક્ષેત્રોમાં સમાન રીતે વિતરિત કરાય છે. ગત વર્ષના કુલ રિટર્ન્સમાં કોઈ પણ ક્ષેત્રનું યોગદાન એક ચતુર્થાંશ પણ ન હતું. એપલ જેવા ટેક-દિગ્ગજ અમેરિકાના ફાયદામાં કામ કરે છે.ભારતના એક પણ સિંગલ ઉદ્યોગની સરખામણીએ વધુ ભાગીદારી ધરાવે છે. 

આની સામે ભારતના ઉદ્યોગપતિઓ પણ જે કાર્ય કરી રહ્યા છે તેને ઓછું આપી શકાય નહીં પરંતુ અદાણી જેવા મોટા ઉદ્યોગપતિઓને હાસીયા ધકેલી દેવા માટેના રાષ્ટ્રીય લેવલે કાવતરા થયા છે. પરંતુ તેમાં ભારતની જીત થઈ છે ભારતના ઉદ્યોગપતિઓને ડાઉન કરવા માટે ઘણા પરિબળો દેશ માટે તેમજ વિદેશમાં સક્રિય છે છતાં ભારતની પ્રગતિને અટકાવવી સહેલી નથી મોદી સરકારની ત્રીજી ટર્મ ની શરૂઆત તે શેરબજારમાં ઉછાળો આવ્યો હતો સરકારની સારી કામગીરી અને ઔદ્યોગિક વિકાસથી શેરબજાર ઊંચું આવે છે

જ્યારે ભારતમાં જો મોટા કેપ શેરમાં વૃદ્ધિ થઈ રહી છે તો મધ્યમ અને નાના કેપમાં તેના કરતાં પણ વધુ વધારો થઈ રહ્યો છે. મીડિયન સ્ટોકના પગ ઉખડવા તો દૂર, 2023ની શરૂઆતથી તે 40 2 ટકા વધી ગયા છે. વિકસતા બજારોમાં, ભાવના હિસાબે બધા સ્મોલ કેપ શેરમાં ભારતની ભાગીદારી 25 ટકા - થઈ ગઈ છે, જે તાઈવાન, દક્ષિણ કોરિયા અને ચીન સહિત કોઈ પણ બીજા દેશ કરતા વધુ છે. એક માન્યતા એવી છે, ચીનમાંથી રોકાણનું પલાયન થવાનો સીધો ફાયદો ભારતને થઈ રહ્યો છે. હકીકતમાં, ભારતમાં વિદેશી નાણાનો પ્રવાહ તો થઈ રહ્યો છે, પરંતુ ઘરેલુ નાણા જેટલી ઝડપથી નહીં.

અમેરિકાના એઆઈ જનિત આશાવાદથી વિરુદ્ધ

 ભારતને ઈક્વિટી સંસ્કૃતિના પ્રસારથી પ્રોત્સાહન મળી  રહ્યું છે. વધતી આવકની સાથે વધુને વધુ લોકો શેર  ખરીદવામાં સક્ષમ થઈ રહ્યા છે. ભારતીયો દ્વારા 'વ્યવસ્થિત રોકાણ યોજનાઓ'માં કરવામાં આવતા  નાણા ગત બે વર્ષમાં ત્રણ ગણા વધી લગભગ 110

 અબજ ડોલર થઈ ગયા છે. ગત બે દાયકામાં ભારતમાં  જાહેર રીતે લિસ્ટેડ કંપનીઓની સંખ્યા લગભગ પાંચ  ગણી વધીને 2800 થઈ ગઈ છે, જ્યારે અમેરિકામાં આ  એક ચતુર્થાંશ ઘટીને 4700 રહી ગઈ છે. ત્યાં શ્રેષ્ઠી  વર્ગોએ મોટાભાગના ઉદ્યોગમાં મજબૂત પકડ  બનાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે,  ભારતમાં લગભગ 180 કંપનીઓનો માર્કેટ કેપ 1 અબજ ડોલરથી વધુ છે અને આ દાયકામાં તેમનું મૂલ્ય -

ત્રણગણું થઈ ગયું છે.

 ભારતમાં મોટા ભાગના બુલ માર્કેટ્સમાં સમયથી હુ વધુ વૃદ્ધિ જોવા મળી રહી છે. તે વધતા છુટક રોકાણકાર  વર્ગના સબસેટમાં જોવા મળી રહ્યા છે. ગત વર્ષે  ભારતીયોએ 85 અબજ કરતા વધુ વિકલ્પ ખરીદ્યા,  એટલે કે અમેરિકાથી લગભગ 8 ગણા વધુ.. 4.6 ટ્રિલિયન ડોલરના કુલ મૂલ્ય સાથે ભારતનું બજાર અમેરિકાના 62 ટ્રિલિયન ડોલરની સામે વામણું જ છે.

 મોટાભાગના વૈશ્વિક રોકાણકાર દુનિયા પર ફાઈનાન્શિયલ દબદબો ધરાવતા અમેરિકામાં શેરના વધતા ભાવોથી ચકિત છે. જોકે, ભારતનું બુલ માર્કેટ વે પોતાની પ્રકૃતિમાં વધુ મજબૂત અને અનોખું છે. આવા અ બે મુખ્ય શેરબજારોના સ્વરૂપમાં- જે તાજેતરમાં જ ડોલરના સંદર્ભમાં સર્વકાલિન સર્વોચ્ચ સ્તરે પણ २ २ પહોંચ્યા છે- અમેરિકા અને ભારત દુનિયાથી આગળ ૯ ચાલી રહ્યું છે. તેમના બજાર અપેક્ષાકૃત મજબૂત અર્થતંત્ર અને આશાવાદી ઘરેલુ રોકાણકારોના એક મોટા આધાર દ્વારા સંચાલિત હોય છે. જોકે, આ સમાનતાઓ ઉપરાંત આ બંને બુલ એકસમાન દેખાય ૩ છે. એક અર્થમાં અમેરિકા એક ઐતિહાસિક વિસંગતિ  છે. ત્યાં બધું એક મોટા ક્ષેત્ર (એટલે કે ટેક્નોલોજી) પર ( ટકેલું છે અને તેના ક્ષેત્રના અંદર મુખ્યત્વે માત્ર કેટલાક  દિગ્ગજ (મેગ્નિફિસન્ટ સેવન) છે. પરંતુ હવે તેઓ હવે વયુ વૃદ્ધ થઈ રહ્યા છે અને બીજા શેર માંથી ઉર્જા ખેંચવા લાગ્યા છે મતલબ કે અમેરિકાના જે મોટાભાગના ધન કુબેરો છે તે હવે આયુષ્યના અંતિમ તબક્કામાં છે. દાખલા તરીકે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અતિ ધનવાન છે પરંતુ તે વયોવ્રદ્ધ બની ચૂક્યા છે આવી જ રીતે ફોરેન બફેટ પણ હવે વયોવૃદ્ધ છે.અમેરિકાના મોટા રોકાણ કારો પણ જીવનના અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ચૂક્યા છે તેમને રાષ્ટ્રના વિકાસમાં જબરજસ્ત ફાળો આપ્યો છે પરંતુ હવે પછીની નવી પેઢીમાં અમેરિકાના સંશોધન ક્ષેત્રના લોકો વિદેશમાંથી આવેલા છે દાખલા તરીકે ભારતમાંથી આવેલા લોકોએ અમેરિકા અને ટેકનોલોજી ક્ષેત્રે એક નવી ઊંચાઈ આપી છે આમ છતાં અમેરિકાના આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્ટ  આશાવાદ તો  છે ટૂંકમાં ભારતના બજારમાં અમેરિકા કરતા અનેક ગણી વધુ વિવિધતા છે.

સુરેશ ભટ્ટ